Categorie archief: kunst

trappen

Een kleine verzameling foto’s (uit archief) van trappen in musea; gebouwen waar kunst wordt geëxposeerd.
Maar ook de architectuur van die gebouwen is prachtig.
Op deze foto’s trappen in o.a. museum Unterlinden in Colmar (Herzog & de Meuron),
de Berlinische Galerie (Jörg Fricke) en Neues Museum (David Chipperfield Architects) in Berlijn
en het Bonnefantenmuseum (Aldo Rossi) in Maastricht.

.

Deze trappen heb ik toegevoegd; ze onderdeel van het in 2021 geopende Dokumentationszentrum Flucht, Vertreibung, Versöhnung in Berlijn.

.

.

Tony Cragg in Oranjewoud

Rond Museum Belvédère in Oranjewoud staan enkele grote sculpturen van de Britse kunstenaar Tony Cragg(1949). Tot eind september 2021 is er in en buiten het museum een tentoonstelling van deze internationaal befaamde kunstenaar. Het museum is nu helaas nog niet open voor publiek, maar de beelden buiten zijn voor iedereen te bekijken.
In 1977 is Cragg naar Wuppertal verhuisd. Zijn werk was te zien in veel grote musea en galeries, o.a. ook op de Biënnale van Kassel. In Nederland exposeerde hij in museum Kröller-Müller en in museum Beelden aan Zee. Maar dat is al meer dan tien jaar geleden.
Een verzamelaar had Cragg enthousiast over Museum Belvédère verteld. Cragg werd nieuwsgierig en ging op bezoek in Oranjewoud. De locatie beviel hem. Staatsbosbeheer ging akkoord met de plaatsing van de beelden buiten. En nu is er een tentoonstelling. Het is te hopen dat binnenkort de deuren van het museum weer open kunnen zodat ook de tentoonstelling binnen bekeken kan worden.

Mariam Kamara

Wat rondkijkend op internet ontdekte ik de foto van onderstaand gebouw. Het is meteen duidelijk dat dit niet in Nederland staat. Nee, het is typisch Afrikaans door de kleur van het materiaal. Ik was nieuwsgierig naar wie dit heeft ontworpen. Het is een ontwerp van de Nigerese architect Mariam Kamara (1979), oprichter van Atelier Masomi.

Mariam Kamara, Atelier Masomi,
Hikma Religious and Secular Complex, Dandaji, Niger, 2018,
met Studio Chahar
Hikma Religious and Secular Complex in Dadaji, Niger
Foto: James Wang, Mariama Kah.


Na een studie Computer Science volgt ze haar droom en start een studie Architectuur in Washington. Met mede-studenten richt zij united4design op. Zij probeert een antwoord te vinden op de woningnood en onderzoekt een andere manier van huizen bouwen.

In 2014 keert ze terug naar Niger en start daar atelier Masomi. Haar droom is in Niger voor de Nigerezen te werken. Haar ontwerpen zijn sterk geworteld in de Nigerese methode van bouwen en materiaalgebruik. Ze werkt nauw samen met locale ingenieurs, metselaars en ambachtslieden. In haar ontwerpen zoekt ze naar oplossingen voor de lokale klimaatomstandigheden.

«To give the people of Niger a sense of identity and pride through architecture»

In 2018 wint Mariam Kamara ‘the Mentor and Protegé Rolex Prize’. Daardoor kan zij twee jaar samenwerken met de architectuurmentor David Adjaye.
Samen willen zij in Niamey, de hoofdstad van Niger, een cultureel centrum ontwerpen.

Mariam Kamara en David Adjaye 

«Architecture is politics and identity»

In architectuur gaat er veel fout door het gebruik van verkeerde materialen, van verkeerde vormen, onvoldoende rekening houdend met lokale omstandigheden.
Het was van jongs af aan de droom van Kamara om in en voor Niger te werken; om huizen te ontwerpen en te bouwen die rekening houden met het klimaat, de economie en de sociale omstandigheden van de Nigerezen. Gebruik makend van lokaal materiaal, tegen lage kosten.

Regionale Markt in Dadaji, Niger, Atelier Masōmī
foto: Maurice Ascani.

een openbare promenade op een moderne manier geïnspireerd op de traditionele graanschuren in een stedelijke omgeving.

Mariam Kamara won in 2019 de Prins Claus Award.

Ibrahim Mahama

De Ghanese kunstenaar Ibrahim Mahama (33) staat hier voor één van zijn grote installaties. Het kunstwerk ziet er uit als een muur. Het is gemaakt van oude schoenlapperskistjes.

Muur van oude schoenlapperskistjes. Installatie (2017) .
Beeld Ibrahim Mahama

Mahama is vooral bekend om zijn grote installaties van aan elkaar genaaide gebruikte jutezakken voor het vervoer van cacao naar het Westen. De zakken kwamen terug naar Ghana maar werden er niet opnieuw door de industrie gebruikt. Ze worden hergebruikt in de huizen van arme Ghanezen. De Britten maakten veel winst in de cacao-industrie, maar de Gahanezen blecven arm. De cacao is verdwenen uit Ghana.
Mahama gebruikt de zakken in zijn installaties om wat ze zijn, maar natuurlijk ook om het verhaal ervan.

Kunstinstallatie van jutezakken op de Biënnale in Sydney.
Beeld Ibrahim Mahama

Mahama exposeerde zijn installaties over de hele wereld; op de Biënnale van Venetië , in Kassel, in de Verenigde Staten en Australië.

In 2020 won hij de Prins Claus Award. De jury: ‘via geëngageerde beelden levert hij kritiek op de wereldhandel, de uitbuiting van arbeid en de verdeling van rijkdom’.
Het geld dat hij verwerft, gebruikt hij voor projecten in Ghana. Met vrijwilligers beheert hij enkele grote -niet meer gebruikte- gebouwen en heeft die veranderd tot levendige kunstcentra.

Njideka Akunyili Crosby

Njideka Akunyili Crosby ;
Before Now After (mama, mummy and mamma) 2015

NJIDEKA AKUNYILI CROSBY (1983) is geboren en opgegroeid in Nigeria in een hoogopgeleid gezin. Haar vader is chirurg, haar moeder was farmaceut. Op haar 16de vertrok zij met haar zuster voor studie naar de VS. Ze studeerde o.a. Organic Chemistry en Advanced Biology, en kunst. Uiteindelijk besloot ze te kiezen voor de kunst. Ze voelde de noodzaak haar ervaringen als Nigeriaanse in de diaspora te vertellen door middel van haar kunst. Ze trouwde met de kunstenaar Justin Crosby.
Zij maakt collages waarin ze de twee werelden waartoe zij behoort met elkaar verbind.

Njideka Akunyili Crosby ;
Before Now After (mama, mummy and mamma) 2015

Zij gebruikt foto’s die ze zelf nam van haar familie in Nigeria en foto’s uit populaire Nigeriaanse tijdschriften. De foto’s vormen een laag die aangevuld wordt met houtskool, verf en potloodtekeningen. De stijl van haar werk heeft nigeriaanse invloeden, maar ook Amerikaanse.
Haar werk is figuratief, maar door de technieken die ze gebruikt, zeer eigen.

Njideka Akunyili Crosby ;
Mother and child 2016

Mother and Child toont de kunstenaar in haar woonkamer in LA met een foto van haarzelf als baby met haar moeder Dora Akunyili (1954–2014). Njideka verwachtte haar eerste kind.

Of er werk van Akunyili in Nederland te zien is weet ik niet. Ik heb het niet kunnen vinden. Maar ik hoop dat het hier komt. Ik zou het graag in werkelijkheid willen zien.


http://www.njidekaakunyilicrosby.com

EL ANATSU

De Ghanese kunstenaar El Anatsu(1944) woont en werkt in Nigeria en is een van de bekendste levende Afrikaanse kunstenaars. Ik kende zijn naam niet, maar las die in een artikel in NRC.
Het Stedelijk Museum in Amsterdam heeft samen met het museum in Bern een werk van hem aangekocht;

El Anatsui – In the World But Don’t Know the World, 2009
Foto Peter Tijhuis


Het bezoeken van tentoonstellingen is nu helaas niet mogelijk, maar gelukkig is er internet.
Ik ben nieuwsgierig naar het aangekochte werk. Op de foto lijkt het werk een kleurrijk doek, bijna een draperie. Toch moet je je verbeelding flink inzetten om een idee te krijgen van wat het in werkelijkheid is. Het is enorm groot; ruim 5 bij 10 meter. En het is niet gemaakt van stof, maar van duizenden aluminium flessendoppen die met koperdraad aan elkaar zijn bevestigd. Hergebruik van materiaal.
Het werk komt in de vaste collectie van het Stedelijk Museum. Ik hoop het daar in werkelijkheid te kunnen gaan zien.

El Anatsui, Horizon, 2016. Bottle caps, 260x460cm. 

El Anatsu ontving in 2009 de Prins Claus Award. Hij exposeerde met de tentoonstelling Meyina van november 2017 tot april 2017 in de Gallery van het Prins Claus Fonds in Amsterdam.  Meyina (Ewe language) kan vertaald worden als ‘I am going home’
“El Anatsui inspires artists across the world through his work,” says the Prince Claus Fund’s Director Joumana El Zein Khoury, “not only with his beautiful art, but also with the way he engages his own culture and traditions and involves students and local people in the creation of his art. The Fund is delighted to present his work to a Dutch public here in our gallery.”
https://princeclausfund.org/gallery-el-anatsui-meyina



In het filmpje hieronder verteld hij over zijn ideeën en werk.

Notre-Dame du Haut Chapel, Le Corbusier

Notre-Dame du Haut Chapel van Le Corbusier

De kapel van Le Corbusier is zo’n icoon uit de kunstgeschiedenis, uit de moderne architectuur, waarvan je hoopt haar een keer in het echt te mogen gaan zien.
En deze zomer lukte dat. We kampeerden in de Haute-Saône en daar in de zuidelijke Vogezen, vlakbij op een heuvel in Ronchamp staat de kapel. Gebouwd in 1955 en sinds 2016 op de lijst van UNESCO.

Al in 1950 wordt Le Corbusier benaderd voor de bouw van een nieuwe kapel op de plaats van de kapel die tijdens de oorlog verwoest is.
Aanvankelijk weigerde hij de opdracht, maar na bezoek aan de plek, onder de indruk is van het landschap, aanvaart hij de opdracht.
Al eeuwen wordt de plek als heilig ervaren en al zo’n 1000 jaar staat er een kerk. Het is een plek waarnaar sinds eeuwen op 8 september, (Maria-Geboorte) pelgrimstochten worden gehouden.
Het toeval wilde dat wij 8 september de kapel bezochten.
Aan de oostelijke kant van de kapel stonden stoelen klaar voor de jaarlijkse pelgrims-ceremonie die die middag gehouden zou worden.
Achter een venster in de muur staat het uit de 18de eeuw afkomstige Mariabeeld, kijkend naar buiten . 

Le Corbusier ontwerpt met deze kapel een nieuwe vorm van religieuze ruimte; een ruimte waar licht een grote symbolische rol speelt.
De zuidelijke muur is een lichtmuur, met openingen waarin natuur-voorstellingen zijn geschilderd ter ere van Maria.

Er zijn drie zijkapellen die van boven door lichtschachten worden verlicht, wat een serene sfeer biedt.

De grote geëmailleerde deur is ook door Le Corbusier gemaakt.

Jean Prouvé voegde in 1975 de Campanille (de klokkentoren) toe. De twee grootste klokken komen uit de oude kapel. De kleinste is nieuw.
Dagelijks worden de klokken geluid.

En in 2011 bouwde Renzo Piano het klooster Sainte-Claire en het bezoekerscentrum.

Bovenstaande wandschildering bevindt zich in het door Le Corbusier gebouwde pelgrimsonderkomen.

fotografische zeefdruk

fotografische zeefdrukken…

Soms kom ik in m’n archief foto’s tegen waar ik iets mee wil doen. Ik zou ze willen zeefdrukken. De kleine details weghalen, zodat er kleurvlakken ontstaan. De kleuren wat aanpassen…
Maar zeefdrukken is een moeilijk en tijdrovend proces.
Sneller en gemakkelijker kan het digitaal. Hierboven het resultaat.
Fotografische zeefdrukken, gemaakt met een photoshop-filter.
Klein, slechts voor in deze blog, en voor één keer.

de kikker en de astronaut in Salamanca

Salamanca is al eeuwen een belangrijke halte aan de Ruta de la Plata, de Zilverroute. Nu één van de camino’s naar Santiago de Compostela. Ook wij hielden er op onze fietstocht vanuit het zuiden een paar dagen halt. De stad ligt op een hoogte in een weids en leeg landschap.  Haar torens zijn al van ver te zien.

Salamanca is een levendige studentenstad met zo’n 35.000 studenten.  De universiteit is de oudste en belangrijkste van het land, gesticht in 1218.
Wanneer je echt Spaans wilt leren, kun je hier goed terecht.
Salamanca zit vol bijzondere verhalen. Beroemd is de kikker, de rana de la suerte. Een gelukskikker ergens verstopt op de gevel van de universiteit. Het verhaal gaat dat studenten alleen slagen voor hun examens als zij de kikker vinden. De kikker is het symbool van zonden die studenten op de universiteit moeten overwinnen. Kleine zonden zoals te veel bier drinken … De kikker is piepklein. Maar natuurlijk wordt hij door iedereen ontdekt. Ik ga je niet vertellen waar de kikker zich bevindt. Je zult zelf moeten zoeken als je er bent.

Maar waar is de astronaut?
Daarvoor moet je naar de twee naast elkaar gelegen kathedralen, Catredral Vieja gebouwd in de 12de eeuw en Catredral Nueva, waarvan de bouw startte in de 16de eeuw .
Hier op het rijk gedecoreerde portaal vind je de astronaut.
Een astronaut op een eeuwenoud gebouw? De verklaring is simpel. Oude gebouwen vragen in hun bestaan om restauratie. En ooit besloot men om bij iedere restauratie een hedendaags symbool toe te voegen. De astronaut is in 1992 door Miguel Romero aan het portaal toegevoegd.

Er zijn meer nieuwe beeldjes, waaronder een monstertje met een ijshoorntje in zijn hand. En dan is er nog de haas, vlak naast de deur. Dit figuurtje  wijkt af van kleur; het is donkerder, gladder. Dit komt omdat ieder die door het portaal de kathedraal in gaat, eerst een hand op de haas legt.

De kikker brengt geluk. De haas waarschijnlijk ook ….


.  

.  

 

 

kleine ode aan Jan van Schoonhoven


Wandelend langs kleine dorpen in de buurt van Lucca zag ik gevels van schuren, en huizen, met blokken schuin geplaatste stenen. Niet bedoeld als versiering, maar (denk ik) om de luchtcirculatie te beïnvloeden.
Dit deed mij meteen denken aan de reliëfs van Jan van Schoonhoven. Van Schoonhoven (Delft 1914–1994), behoorde als beeldend kunstenaar tot de Nul-beweging. Vanaf 1955 maakte hij monochrome witte reliëfs, dikwijls geïnspireerd door structuren in de architectuur. Zijn werk is heel herkenbaar. Niet lang geleden zag ik een werk in museum de Prinsenhof in Delft. In het tv-programma ‘het geheim van de meester’ werd dát werk nagemaakt. Ik houd van zijn werk. Het is gemaakt met zulke simpele materialen; karton, papiermaché en witte verf. Licht en schaduw doen de rest.

Het werk van van Schoonhoven is wereldwijd bekend. In ’67 won hij een prijs op de Biennale van Sao Paulo. Daarna volgden meer internationale tentoonstellingen. Of hij zelf reisde weet ik niet. Misschien heeft hij wel eens door de dorpen van Toscane gewandeld en heeft hij zich daar door de stenen luchtroosters laten inspireren.